ΑΓΧΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ (Υποχονδρίαση)
Το άγχος ασθενείας στο DSM-V ( Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών) ανήκει στις Διαταραχές Σωματικών Συμπτωμάτων και Συνδεόμενες Διαταραχές.
Στην προκειμένη περίπτωση το άτομο διακατέχεται από έντονες και επίμονες σκέψεις ότι πάσχει από μια σοβαρή ασθένεια ή φοβάται έντονα ότι πρόκειται να νοσήσει. Ασχολείται επίμονα με σωματικές λειτουργίες, όπως καρδιακός παλμός, αναπνοή), με σωματικές ενοχλήσεις (στομαχόπονος,πονοκέφαλος) ή σωματικές ιδιομορφίες όπως σημάδια- ατέλειες στο δέρμα. Αυτές οι επίμονες σκέψεις μπορεί να διαταράξουν την καθημερινότητα του ατόμου, τις σχέσεις, την οικογένεια και την εργασία του.
Μερικά από τα πιο σημαντικά διαγνωστικά κριτήρια για την Διαταραχή Άγχους Ασθένειας σύμφωνα με το DSM-V είναι τα εξής:
Έντονες σκέψεις ότι θα αρρωστήσει.
Τα σωματικά συμπτώματα μπορεί να είναι παρόντα, ή να απουσιάζουν, αλλά και όταν είναι παρόντα είναι ήπιας έντασης. Εάν συνυπάρχει σωματική κατάσταση, η ενασχόληση είναι δυσανάλογη.
Το επίπεδο άγχους για την υγεία είναι σε υψηλό και το άτομο εύκολα θορυβείται για το επίπεδο της υγείας του.
Η ενασχόληση με την ασθένεια είναι παρούσα τουλάχιστον 6 μήνες.
Το άτομο με άγχος υγείας είτε επιδιώκει την λήψη φροντίδας μέσω συχνών επισκέψεων σε γιατρούς ή μέσω τακτικής υποβολής σε διαγνωστικές εξετάσεις ή τείνει να αποφεύγει την λήψη φροντίδας όπου η ιατρική φροντίδα αξιοποιείται σπάνια.
Το άτομο με άγχος υγείας μπορεί να αποφεύγει μέρη ή άτομα εξαιτίας του φόβου του ότι μπορεί να κολλήσει μια ασθένεια, να παρερμηνεύει την σοβαρότητα σωματικών συμπτωμάτων (πχ ο βήχας να θεωρείται ένδειξη καρκίνου στον πνεύμονα) ή να τσεκάρει επαναλαμβανόμενα για ενδείξεις ασθένειας όπως το να μετρά συνεχώς την πίεση ή την θερμοκρασία του σώματος του. Μπορεί επιπρόσθετα να μοιράζεται με σημαντικούς άλλους σε υπέρμετρο βαθμό τα διάφορα συμπτώματα που μπορεί να έχει και γενικά το επίπεδο της υγείας του ή αναζητά συνεχώς από τους δικούς το την επιβεβαίωση για τα συμπτώματά του και την υγεία του.
Γιατί το άγχος υγείας παραμένει παρόλο που εξασφαλίζεται η διαβεβαίωση από τον ιατρό;
Παρόλο που πολλά άτομα με άγχος υγείας αποφεύγουν να εξεταστούν από τον γιατρό με τον φόβο ότι θα ακούσουν «τα χειρότερα νέα», οι περισσότεροι αποζητούν την διαβεβαίωση από τον γιατρό με επαναλαμβανόμενες επισκέψεις, διαγνωστικές εξετάσεις ή συχνές επισκέψεις στα επείγοντα. Παρόλο που επιτυγχάνεται η ανακούφιση από τον ανακοίνωση του γιατρού ότι είναι όλα καλά, ωστόσο, η ανακούφιση αυτή είναι προσωρινή….σε αυτό το σημείονενεργοποιείται ο φαύλος κύκλος όπου δυσλειτουργικές σκέψεις και σωματικές ενοχλήσεις αναδύονται, ακολουθούν αναζητήσεις στο internet και αυτοδιάγνωση που επιφέρει μεγαλύτερο άγχος, με ακόλουθες εκ νέου επισκέψεις σε γιατρούς. Άγχος υγείας και Γνωστική Συμπεριφορική θεραπεία Πρώτης γραμμή μη-φαρμακολογική θεραπεία για το άγχος υγείας θεωρείται η Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία. Αποτελεί ένα θεραπευτικό μοντέλο που εστιάζει στις γνωσίεςβμας, στον τρόπο που σκεφτόμαστε καθώς και στις συμπεριφορές μας. Βασική παραδοχή αποτελεί η αντίληψη ότι οι σκέψεις μας σχετικά με μια κατάσταση (θα νοσήσω από σκλήρυνση) επηρεάζουν τον τρόπο που νιώθουμε (άγχος, φόβος) καθώς και τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε (απλώνουμε τα χέρια μπροστά να ελέγξουμε αν τρέμουν). Δεν είναι ηβκατάσταση που εντείνει το άγχος αλλά η ερμηνεία που δίνουμε σε αυτήν. Αν οι μέχρι τώρα προσπάθειες του ατόμου να καταφέρει να διαχειριστεί αποτελεσματικά τα συμπτώματα του άγχους ασθένειας δεν ήταν τα επιθυμητά, μπορεί να σημαίνει την ανάγκη να ζητήσει την βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας.